So Dhatu
सो धातु (नाश करना, to destroy): सो धातु दिवादिगण धातु शब्द है। अतः So Dhatu के Dhatu Roop की तरह सो जैसे सभी दिवादिगण धातु के धातु रूप (
Dhatu Roop) इसी प्रकार बनाते है,
संस्कृत व्याकरण में सो धातु रूप का अति महत्व है।
सो धातु का गण (Conjugation): दिवादिगण चतुर्थ गण - Fourth Conjugation
सो का अर्थ: सो का अर्थ
नाश करना, to destroy होता है।
सो के धातु रूप (Dhatu Roop of So) - परस्मैपदी
सो धातु के धातु रूप संस्कृत में सभी लकारों, पुरुष एवं तीनों वचन में सो धातु रूप (So Dhatu Roop) नीचे दिये गये हैं।
1. लट् लकार सो धातु - वर्तमान काल
पुरुष |
एकवचन |
द्विवचन |
बहुवचन |
प्रथम पुरुष |
स्यति |
स्यतः |
स्यन्ति |
मध्यम पुरुष |
स्यसि |
स्यथः |
स्यथ |
उत्तम पुरुष |
स्यामि |
स्यावः |
स्यामः |
2. लिट् लकार सो धातु - Past Perfect Tense
पुरुष |
एकवचन |
द्विवचन |
बहुवचन |
प्रथम पुरुष |
ससौ |
ससतुः |
ससुः |
मध्यम पुरुष |
ससाथ/ससिथ |
ससथुः |
सस |
उत्तम पुरुष |
ससौ |
ससिव |
ससिम |
3. लुट् लकार सो धातु - First Future Tense or Periphrastic
पुरुष |
एकवचन |
द्विवचन |
बहुवचन |
प्रथम पुरुष |
साता |
सातारौ |
सातारः |
मध्यम पुरुष |
सातासि |
सातास्थः |
सातास्थ |
उत्तम पुरुष |
सातास्मि |
सातास्वः |
सातास्मः |
4. लृट् लकार सो धातु - भविष्यत्, Second Future Tense
पुरुष |
एकवचन |
द्विवचन |
बहुवचन |
प्रथम पुरुष |
सास्यति |
सास्यतः |
सास्यन्ति |
मध्यम पुरुष |
सास्यसि |
सास्यथः |
सास्यथ |
उत्तम पुरुष |
सास्यामि |
सास्यावः |
सास्यामः |
5. लोट् लकार सो धातु - अनुज्ञा, Imperative Mood
पुरुष |
एकवचन |
द्विवचन |
बहुवचन |
प्रथम पुरुष |
स्यतात्/स्यतु |
स्यताम् |
स्यन्तु |
मध्यम पुरुष |
स्य/स्यतात् |
स्यतम् |
स्यत |
उत्तम पुरुष |
स्यानि |
स्याव |
स्याम |
6. लङ् लकार सो धातु - भूतकाल, Past Tense
पुरुष |
एकवचन |
द्विवचन |
बहुवचन |
प्रथम पुरुष |
अस्यत् |
अस्यताम् |
अस्यन् |
मध्यम पुरुष |
अस्यः |
अस्यतम् |
अस्यत |
उत्तम पुरुष |
अस्यम् |
अस्याव |
अस्याम |
7. विधिलिङ् लकार सो धातु - चाहिए के अर्थ में, Potential Mood
पुरुष |
एकवचन |
द्विवचन |
बहुवचन |
प्रथम पुरुष |
स्येत् |
स्येताम् |
स्येयुः |
मध्यम पुरुष |
स्येः |
स्येतम् |
स्येत |
उत्तम पुरुष |
स्येयम् |
स्येव |
स्येम |
8. आशीर्लिङ् लकार सो धातु - आशीर्वाद देना, Benedictive Mood
पुरुष |
एकवचन |
द्विवचन |
बहुवचन |
प्रथम पुरुष |
सेयात् |
सेयास्ताम् |
सेयासुः |
मध्यम पुरुष |
सेयाः |
सेयास्तम् |
सेयास्त |
उत्तम पुरुष |
सेयासम् |
सेयास्व |
सेयास्म |
9. लुङ् लकार सो धातु - Perfect Tense
पुरुष |
एकवचन |
द्विवचन |
बहुवचन |
प्रथम पुरुष |
असासीत्/असात् |
असासिष्टाम्/असाताम् |
असासिषुः/असुः |
मध्यम पुरुष |
असाः/असासीः |
असासिष्टम्/असातम् |
असासिष्ट/असात |
उत्तम पुरुष |
असाम्/असासिषम् |
असासिष्व/असाव |
असाम/असासिष्म |
10. लृङ् लकार सो धातु - हेतुहेतुमद्भूत, Conditional Mood
पुरुष |
एकवचन |
द्विवचन |
बहुवचन |
प्रथम पुरुष |
असास्यत् |
असास्यताम् |
असास्यन् |
मध्यम पुरुष |
असास्यः |
असास्यतम् |
असास्यत |
उत्तम पुरुष |
असास्यम् |
असास्याव |
असास्याम |
संस्कृत में शब्द रूप देखने के लिए Shabd Roop पर क्लिक करें और नाम धातु रूप देखने के लिए Nam Dhatu Roop पर जायें।
- Home
-
Study
-
संस्कृत
-
सार्थक शब्द
-
तिड्न्त प्रकरण
-
सो धातु रूप