गुह् (छिपाना) धातु के रूप – Guh Dhatu Roop – संस्कृत

Guh Dhatu

गुह् धातु (छिपाना, to hide): गुह् धातु उभयपदी भ्वादिगणीय धातु शब्द है। अतः Guh Dhatu के Dhatu Roop की तरह गुह् जैसे सभी उभयपदी भ्वादिगणीय धातु के धातु रूप (Dhatu Roop) इसी प्रकार बनाते है।

गुह् धातु का गण (Conjugation): भ्वादिगण (प्रथम गण – First Conjugation)

गुह् का अर्थ: गुह् का अर्थ छिपाना, to hide होता है।

गुह् के धातु रूप (Dhatu Roop of Guh) – परस्मैपदी

परस्मैपदी गुह् धातु के धातु रूप संस्कृत में सभी लकारों, पुरुष एवं तीनों वचन में गुह् धातु रूप (Guh Dhatu Roop) नीचे दिये गये हैं।

लट् लकार गुह् धातु (वर्तमान काल)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष गूहति गूहतः गूहन्ति
मध्यम पुरुष गूहसि गूहथः गूहथ
उत्तम पुरुष गूहामि गूहावः गूहामः

लिट् लकार गुह् धातु (Past Perfect Tense)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष जुगूह जुगुहतुः जुगुहुः
मध्यम पुरुष जुगूहिथ जुगुहथुः जुगुह
उत्तम पुरुष जुगूह जुगुहिव जुगुहिम

लुट् लकार गुह् धातु (First Future Tense or Periphrastic)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष गूहिता/गोढा गूहितारौ/गोढारौ गूहितारः/गोढारः
मध्यम पुरुष गूहितासि/गोढासि गूहितास्थः/गोढास्थः गूहितास्थ/गोढास्थ
उत्तम पुरुष गूहितास्मि/गोढास्मि गूहितास्वः/गोढास्वः गूहितास्मः/गोढास्मः

लृट् लकार गुह् धातु (भविष्यत्, Second Future Tense)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष गूहिष्यति/घोक्ष्यति गूहिष्यतः/घोक्ष्यतः गूहिष्यन्ति/घोक्ष्यन्ति
मध्यम पुरुष गूहिष्यसि/घोक्ष्यसि गूहिष्यथः/घोक्ष्यथः गूहिष्यथ/घोक्ष्यथ
उत्तम पुरुष गूहिष्यामि/घोक्ष्यामि गूहिष्यावः/घोक्ष्यावः गूहिष्यामः/घोक्ष्यामः

लोट् लकार गुह् धातु (अनुज्ञा, Imperative Mood)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष गूहतात्/गूहतु गूहताम् गूहन्तु
मध्यम पुरुष गूह/गूहतात् गूहतम् गूहत
उत्तम पुरुष गूहानि गूहाव गूहाम

लङ् लकार गुह् धातु (भूतकाल, Past Tense)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष अगूहत् अगूहताम् अगूहन्
मध्यम पुरुष अगूहः अगूहतम् अगूहत
उत्तम पुरुष अगूहम् अगूहाव अगूहाम

विधिलिङ् लकार गुह् धातु (चाहिए के अर्थ में, Potential Mood)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष गूहेत् गूहेताम् गूहेयुः
मध्यम पुरुष गूहेः गूहेतम् गूहेत
उत्तम पुरुष गूहेयम् गूहेव गूहेम

आशीर्लिङ् लकार गुह् धातु (आशीर्वाद देना, Benedictive Mood)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष गुह्यात् गुह्यास्ताम् गुह्यासुः
मध्यम पुरुष गुह्याः गुह्यास्तम् गुह्यास्त
उत्तम पुरुष गुह्यासम् गुह्यास्व गुह्यास्म

लुङ् लकार गुह् धातु (Perfect Tense)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष अगूहीत्/अघुक्षत् अगूहिष्टाम्/अघुक्षताम् अगूहिषुः/अघुक्षन्
मध्यम पुरुष अगूहीः/अघुक्षः अगूहिष्टम्/अघुक्षतम् अगूहिष्ट/अघुक्षत
उत्तम पुरुष अगूहिषम्/अघुक्षम् अगूहिष्व/अघुक्षाव अगूहिष्म/अघुक्षाम

लृङ् लकार गुह् धातु (हेतुहेतुमद्भूत, Conditional Mood)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष अगूहिष्यत्/अघोक्ष्यत् अगूहिष्यताम्/अघोक्ष्यताम् अगूहिष्यन्/अघोक्ष्यन्
मध्यम पुरुष अगूहिष्यः/अघोक्ष्यः अगूहिष्यतम्/अघोक्ष्यतम् अगूहिष्यत/अघोक्ष्यत
उत्तम पुरुष अगूहिष्यम्/अघोक्ष्यम् अगूहिष्याव/अघोक्ष्याव अगूहिष्याम/अघोक्ष्याम

गुह् के धातु रूप (Dhatu Roop of Guh) – आत्मनेपदी

आत्मनेपदी गुह् धातु के धातु रूप संस्कृत में सभी लकारों, पुरुष एवं तीनों वचन में गुह् धातु रूप (Guh Dhatu Roop) नीचे दिये गये हैं।

लट् लकार (वर्तमान काल)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष गूहते गूहेते गूहन्ते
मध्यम पुरुष गूहसे गूहेथे गूहध्वे
उत्तम पुरुष गूहे गूहावहे गूहामहे

लिट् लकार (Past Perfect Tense)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष जूगुहे जुगुहाते जुगुहिरे
मध्यम पुरुष जुगुहिषे जुगुहाथे जुगुहिध्वे/जुगुहिढ्वे
उत्तम पुरुष जुगुहे जुगुहिवहे जुगुहिमहे

लुट् लकार (First Future Tense or Periphrastic)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष गूहिता/गूढा गूहितारौ/गूढारौ गूहितारः/गूढारः
मध्यम पुरुष गूहितासे/गूढासे गूहितासाथे/गूढासाथे गूहिताध्वे/गूढाध्वे
उत्तम पुरुष गूहिताहे/गूढाहे गूहितास्वहे/गूढास्वहे गूहितास्महे/गूढास्महे

लृट् लकार (भविष्यत्, Second Future Tense)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष गूहिष्यते/घोक्ष्यते गूहिष्येते/घोक्ष्येते गूहिष्यन्ते/घोक्ष्यन्ते
मध्यम पुरुष गूहिष्यसे/घोक्ष्यसे गूहिष्येथे/घोक्ष्येथे गूहिष्यध्वे/घोक्ष्यध्वे
उत्तम पुरुष गूहिष्ये/घोक्ष्ये गूहिष्यावहे/घोक्ष्यावहे गूहिष्यामहे/घोक्ष्यामहे

लोट् लकार (अनुज्ञा, Imperative Mood)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष गूहताम् गूहेताम् गूहन्ताम्
मध्यम पुरुष गूहस्व गूहेथाम् गूहध्वम्
उत्तम पुरुष गूहै गूहावहै गूहामहै

लङ् लकार (भूतकाल, Past Tense)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष अगूहत अगूहेताम् अगूहन्त
मध्यम पुरुष अगूहथाः अगूहेथाम् अगूहध्वम्
उत्तम पुरुष अगूहे अगूहावहि अगूहामहि

विधिलिङ् लकार (चाहिए के अर्थ में, Potential Mood)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष गूहेत गहेयाताम् गूहेरन्
मध्यम पुरुष गूहेथाः गूहेयाथाम् गूहेध्वम्
उत्तम पुरुष गूहेय गूहेवहि गूहेमहि

आशीर्लिङ् लकार (आशीर्वाद देना, Benedictive Mood)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष गूहिषीष्ट/घुक्षीष्ट गुहिषीयास्ताम्/घुक्षीयास्ताम् गूहिषीरन्/घुक्षीरन्
मध्यम पुरुष गूहिषीष्ठाः/घुक्षीष्ठाः गूहिषीयास्थाम्/घुक्षीयास्थाम् गूहिषीध्वम्/घुक्षीध्वम्
उत्तम पुरुष गूहिषीय/घुक्षीय गूहिषीवहि/घुक्षीवहि गूहिषीमहि/घुक्षीमहि

लुङ् लकार (Perfect Tense)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष अगूक्षत/अगूहिष्ट/अगूढ अगूक्षाताम्/अगूहिषाताम् अगूक्षन्त/अगूहिषत
मध्यम पुरुष अगूक्षथाः/अगूहिष्ठाः/अगूढाः अगूक्षाथाम्/अगूहिषाथाम् अगूध्वम्/अगूहिध्वम्/अगूहिढ्वम्/अगूढ्वम्
उत्तम पुरुष अगूक्षि/अगूहिषि अगूक्षावहि/अगूहिष्वहि अगूक्षामहि/अगूहिष्महि

लृङ् लकार (हेतुहेतुमद्भूत, Conditional Mood)

पुरुष एकवचन द्विवचन बहुवचन
प्रथम पुरुष अगूहिष्यत/अघोक्ष्यत अगूहिष्येताम्/अघोक्ष्येताम् अगूहिष्यन्त/अघोक्ष्यन्त
मध्यम पुरुष अगूहिष्यथाः/अघोक्ष्यथाः अगूहिष्येथाम्/अघोक्ष्येथाम् अगूहिष्यध्वम्/अघोक्ष्यध्वम्
उत्तम पुरुष अगूहिष्ये/अघोक्ष्ये अगूहिष्यावहि/अघोक्ष्यावहि अगूहिष्यामहि/अघोक्ष्यामहि

संस्कृत में शब्द रूप देखने के लिए Shabd Roop पर क्लिक करें और नाम धातु रूप देखने के लिए Nam Dhatu Roop पर जायें।